Podstawowe zasady słowotwórstwa w języku angielskim

Grudzień 24, 2022 Agata Pruszyńska

W dzisiejszym wpisie omówimy sobie wspólnie podstawowe zasady słowotwórstwa w języku angielskim. Nie jest ich zbyt wiele, najczęściej nauka słowotwórstwa jest nauką pamięciową, jednak możemy sobie ją ułatwić przez podział nowych słów w zależności od ich przedrostka lub przyrostka.

W ramach serii poświęconej słowotwórstwu na blogu pojawiło się do tej pory 6 wpisów, które obejmują: tworzenie przymiotników i przysłówków, tworzenie przymiotników o znaczeniu przeciwnym, tworzenie czasowników, rzeczowników, tworzenie nazw zawodów i wykonawców czynności oraz przedrostki zmieniające znaczenie słów. Dzisiejszy wpis jest podsumowaniem poprzednich w bardziej skomasowanej wersji. Po szczegóły odsyłam Was do pojedynczych wpisów. Odnośniki do nich znajdziecie w tekście poniżej.

Z kolei jeśli chcecie sprawdzić swoją wiedzę w praktyce, to zapraszam Was do zestawu gotowych ćwiczeń, który dla Was przygotowałam. Po szczegóły zajrzyjcie tutaj – Słowotwórstwo – Ćwiczenia.

 

1. Przedrostki nadające wyrazom znaczenie przeciwne

➡ Przedrostek -im stawiamy często przed wyrazami zaczynającymi się na literę p, m.

mature – immature
modest – immodest
moral – immoral

personal – impersonal
possible – impossible
partial – impartial
patient – impatient
practical – impractical
perfect – imperfect
polite – impolite
probable – improbable

 

➡ Przedrostek -ir stawiamy często przed wyrazami zaczynającymi się na literę r.

regular – irregular
replaceable – irreplaceable
responsible – irresponsible
rational – irrational
relevant – irrelevant

 

➡ Przedrostek -il stawiamy często przed wyrazami zaczynającymi się na literę l.

legal – illegal
logical – illogical
legible – illegible
literate – illiterate

 

2. Tworzenie przymiotników

➡ Przymiotniki w języku angielskim tworzymy przed dodanie przyrostka:

-able (admirable, reasonable),
-ful (delightful, resourceful),
-less (breathless, tasteless),
-ent (confident, different),
-ous (adventurous, humorous),
-ive (attractive, decisive),
-ial (beneficial, influential),
-ish (childish, selfish),
-ary (exemplary, secondary),
-some (gruesome, quarrelsome),
-ing (addicting, charming),
-ed (amazed, surprised)

 

➡ Przymiotniki o znaczeniu przeciwnym tworzymy za pomocą przedrostków: -dis (disloyal), -il (illegal), -im (immodest), -ir (irresponsible), -un (unaware), -in (inefficient).

 

➡ Różnice pomiędzy przymiotnikami zakończonymi na -ed lub -ing znajdziecie tutaj – Podział przymiotników na zakończone na -ed i -ing.

 

3. Tworzenie przysłówków

➡ Przysłówki w języku angielskim tworzymy przez dodanie końcówki -ly do przymiotnika:

quiet – quietly
slow – slowly
angry – angrily
easy – easily

➡ Szczegółowe zasady tworzenia przysłówków w języku angielskim znajdziecie tutaj – Tworzenie przysłówków

 

 

 

4. Tworzenie czasowników

Czasowniki w języku angielskim tworzymy za pomocą przyrostków: -en (deepen), -ify (beautify), -ize (modernize), -ve (believe).
Czasowniki możemy również tworzyć za pomocą przedrostków: -en (enable), -em (embody).

Więcej na temat tworzenia czasowników w języku angielskim znajdziecie tutaj – Tworzenie czasowników.

 

 

5. Tworzenie rzeczowników

Tworzenie rzeczowników od przymiotników

➡ Rzeczowniki zakończone na -ance tworzymy często od przymiotników zakończonych na -ant.

ignorant – ignorance

➡ Rzeczowniki zakończone na -ence tworzymy często od przymiotników zakończonych na -ent.

silent – silence
dependent – dependence
different – difference
inconvenient – inconvenience
intelligent – intelligence

 

Tworzenie rzeczowników od innych części mowy

Rzeczowniki w języku angielskim tworzymy za pomocą następujących przyrostków:

-ing (cleaning, cooking),
-ment (achievement, development),
-tion (pollution, reduction),
-sion (conclusion, impression),
-al (approval, refusal),
-age (marriage, shortage),
-y (discovery, summary),
-sis (analysis, diagnosis),
-hood (childhood, neighbourhood),
-ship (companionship, friendship),
-dom (boredom, kingdom),
-ness (awareness, happiness),
-ity (absurdity, hostility),
-th (depth, width).

 

Tworzenie nazw zawodów i wykonawców czynności

Rzeczowniki określające nazwy zawodów tworzymy za pomocą następujących przyrostków:

-ar (beggar, burglar)
-ist (biologist, chemist),
-er (dancer, engineer),
-or (actor, collector),
-ian (beautician, musician),
-ee (employee, interviewee),
-man (cameraman, salesman),
-ant (accountant, assistant),
-ess (actress, stewardess).

 

 

6. Przedrostki zmieniające znaczenie słów

Wśród przedrostków zmieniających znaczenie słów warto wymienić najpopularniejsze:

-mis (misunderstand, misuse),
-dis (dislike, disagree),
-re (reread, retake),
-out (outgrow, outperform),
-over (overspend, overcook),
-under (underestimate, understaffed).

 

Owocnej nauki słowotwórstwa i do zobaczenia w kolejnym wpisie 🙂