Czasowniki modalne w języku angielskim – Modal Verbs

Wrzesień 7, 2022 Agata Pruszyńska

W dzisiejszym wpisie poświęconym czasownikom modalnych omówię:

1. wspólne cechy czasowników modalnych,

2. podstawowe czasowniki modalne,

3. pytania i przeczenia z czasownikami modalnymi,

4. formy przeszłe czasowników modalnych,

5. inne formy czasowników modalnych.

Po części teoretycznej zapraszam Was serdecznie na część praktyczną, czyli ćwiczenia, które dla Was przygotowałam. Całościowe ćwiczenia z czasowników modalnych są dostępne tutaj – Czasowniki modalne – Ćwiczenia.

Z kolei ćwiczenia na rozróżnianie pomiędzy czasownikiem should oraz should have done znajdziecie tutaj –  Should, should have done – Ćwiczenia.

 

1. Cechy czasowników modalnych w języku angielskim

Czasowniki modalne w języku angielskim są zazwyczaj używane w czasie teraźniejszym, a odnoszą się do teraźniejszości lub przyszłości.

Nie odmieniamy ich, co znaczy, że dla każdej osoby czasownik modalny ma tą samą formę (np. I can, you can, she / he / it can, we can, you can, they can). Wyjątkiem od tej reguły jest czasownik modalny ‘have to’ (musieć) oraz ‘need to’ (musieć). Te czasowniki odmieniamy w czasie Present Simple i Past Simple według zasad obowiązujących w tych czasach przy tworzeniu zdań twierdzących, pytań i przeczeń. Ich odmianę w tych czasach znajdziecie w poprzednim wpisie – Czasowniki modalne – have to, need to.

Po każdym czasowniku modalnym stosujemy zawsze czasownik w formie bezokolicznika bez ‘to’ (infinitive without ‘to’).

Do czasowników modalnych zaliczamy:

• can, could (móc, potrafić, umieć)

• may, might (móc)

• should, ought to (mieć powinność), shall

• must, need to, have to (musieć)

• would, would like to

• needn’t (nie musieć, nie jest to konieczne)

 

Susan can swim.
Could you pass me a jar of ketchup, please?
I may / might visit my cousin next week.
What should we do in this situation?
Shall I go to the shop and buy some milk?
You ought to eat less sweets.
I must learn a lot if I want to become a doctor one day.
We need to buy new furniture.
You have to go to work tomorrow.
I would go to the swimming pool if I had more free time.
John would like to drink a cup of coffee.
We needn’t worry – everything will be fine. 

 

2. Podstawowe czasowniki modalne w języku angielskim

CAN / COULD & MAY / MIGHT:

• wszystkie te czasowniki mogą oznaczać ‘móc’. ‘Can’ wyraża większe prawdopodobieństwo, że możemy coś zrobić, z kolei ‘may’ i ‘might’ mniejsze.

• ‘can’ dodatkowo oznacza też ‘potrafić, umieć’

• ‘could’ jest formą przeszłą od ‘can’, ale może być też używane w czasie teraźniejszym, najczęściej w zwrotach grzecznościowych.

We can go to the park later.
We may / might go to the park later.
Our children can read and write.
I could write when I was seven.
Could you do me a favour, please?

 

SHOULD & OUGHT TO:

• oba mają dokładnie to samo znaczenie, czyli ‘mieć powinność’, jednakże ‘ought to’ rzadziej używane i jest bardziej formalne niż  ‘should’,

• używamy ich do dawania rad innym.

You should go on a diet.
She ought to stop eating junk food.

 

SHALL:

• jest używane z osobami ‘I’ oraz ‘we’, najczęściej w pytaniach.

• stosujemy go, gdy proponujemy, że my osobiście coś dla kogoś zrobimy (wtedy pytanie jest z ‘I’) lub gdy proponujemy, że coś razem zrobimy (wtedy pytanie jest z ‘we’).

Shall I buy you something? (Czy chcesz, żebym ja kupił Ci coś?)
Shall we go the cinema? (A może byśmy poszli do kina?)

 

WOULD:

• jest stosowany, gdy opisujemy typowe zachowanie w przeszłości,

• jest też formą przeszłą czasownika ‘will’,

• możemy go też stosować do gdybania (zrobiłbym, poszedłbym, itd.), w szczególności w drugim trybie warunkowym.

When I was a child, I would listen to my grandma’s stories.
If I got a new job, I would buy a new car.

 

WOULD LIKE TO:

• jest wyrażeniem grzecznościowym, które stosujemy gdy proponujemy komuś coś,

• możemy je tłumaczyć jako ‘chciałabym / chciałbym’

Would you like some tea or coffee?
She would like to go on a trip to Brazil.

 

 

3. Pytania i przeczenia z czasownikami modalnymi

Pytania z czasownikami modalnymi tworzymy najczęściej przez inwersję stawiając na pierwszym miejscu czasownik modalny, a następnie podmiot / osobę.

Susan can swim.                                      Can Susan swim?
He should tidy up his room.                    Should he tidy up his room?
We must go home.                                   Must we go home?
I may visit my friends today.                    May you visit your friends today?

 

Przeczenia z czasownikami modalnymi tworzymy najczęściej przez wstawienie słówka ‘not’. Nie zawsze istnieją skrócone formy w przeczeniach. Te, które mają skrócone formy, zostały podane poniżej w nawiasach:

can ≠ cannot (can’t)
could ≠ could not (couldn’t)
may ≠ may not
might ≠ might not
should ≠ should not (shouldn’t)
ought to ≠ ought not to (oughtn’t to)
would ≠ would not (wouldn’t)
would like to ≠ would not like to (wouldn’t like to)

Istnieje również czasownik ‘must’ z ‘not’ (must not = mustn’t), ale jego znaczenie z przeczeniem jest inne i wcale nie oznacza ‘nie musieć’, tylko ‘nie wolno mi’.

 

4. Formy przeszłe czasowników modalnych

Niektóre czasowniki modalne mają formy przeszłe, np. can – could, have to – had to, need to – needed to. Jeśli chodzi o pozostałe czasowniki modalne, to chcąc odnieść je do przeszłości stosujemy po nich ‘have’ i czasownik docelowy w III formie (past participle) lub z końcówką ‘-ed’, jeśli czasownik jest regularny:

SHOULD + HAVE + PAST PARTICIPLE (powinieneś był coś zrobić w przeszłości)
OUGHT TO + HAVE + PAST PARTICIPLE

NEEDN’T + HAVE + PAST PARTICIPLE (niepotrzebnie coś zrobiłeś w przeszłości, nie było to konieczne / potrzebne)

CAN’T + HAVE + PAST PARTICIPLE (na pewno coś się nie wydarzyło w przeszłości)

MUST + HAVE + PAST PARTICIPLE (z pewnością coś się wydarzyło w przeszłości)

MIGHT / MAY / COULD + HAVE + PAST PARTICIPLE (przypuszczamy, że coś mogło się wydarzyć w przeszłości)

 

1. You should have done your homework yesterday. (Powinieneś był zrobić zadanie domowe wczoraj.)
2. She oughtn’t to have eaten so many sweets. (Ona nie powinna była zjeść tak dużo słodyczy.)
3. You needn’t have bought a new notebook. We’ve got plenty at home. (Niepotrzebnie kupiłeś nowy zeszyt. Mamy mnóstwo w domu.)
4. She can’t have taken part in competition. She was in Brussels at that time. (Ona na pewno nie wzięła udziału w konkursie. Była w tym czasie w Brukseli.)
5. They must have gone away. I haven’t seen them for 5 days. (Oni musieli wyjechać. Nie widziałem ich od 5 dni.)
6. He might have made a mistake in the exam last Friday. (On mógł popełnić błąd na egzaminie w zeszły piątek.)

 

5. Inne formy czasowników modalnych

Gdy coś się dzieje w momencie mówienia lub dotyczy czasu teraźniejszego ciągłego (Present Continuous), to możemy używać po czasowniku modalnym czasownik ‘be’ + gerund (-ing):

might / may / must / could / can’t + BE + GERUND (-ing)

1. Our boss might be drawing up an annual report now.
2. I don’t believe you. You must be joking!
3. You can’t be thinking about him seriously.

 

Kiedy chcemy podkreślić, że coś się działo w przeszłości i trwało przez dłuższy czas, możemy zastosować:

might / may / must / could / can’t + HAVE + BEEN + GERUND (-ing)

1. John might have been doing his best to pass the exam but he didn’t succeed.
2. I saw Susan at the bus stop yesterday. She must have been waiting for Peter.
3. They can’t have been making dinner for three hours.

 

Po więcej wpisów z angielskiej gramatyki zajrzyjcie koniecznie tutaj – Angielski gramatyka.

Udanej nauki czasowników modalnych i do zobaczenia w kolejnym wpisie 🙂