Czasownik modalny can – Angielski od podstaw

Luty 8, 2023 Agata Pruszyńska

W ostatnim wpisie z serii Angielski od podstaw mieliście okazję zapoznać się z podstawowymi czasownikami w języku angielskim. Dzisiaj pozostajemy w temacie angielskich czasowników, ale zajmiemy się nimi bardziej od strony gramatycznej. Dzisiejszy wpis rozpoczyna serię kilku wpisów poświęconych czasownikom modalnym w języku angielskim. Pierwszym czasownikiem modalnym, który będę omawiać jest czasownik ‘can’ (potrafić, umieć, móc). Używamy go do opisywania umiejętności i zdolności. W dzisiejszym wpisie przejdziemy przez odmianę czasownika modalnego ‘can’ w:

1. zdaniach twierdzących,

2. zdaniach przeczących,

3. pytaniach,

4. krótkich odpowiedziach,

5. pytaniach z who & what.

Pod koniec wpisu znajdziecie również infografiki z czasownikami, które często występują z czasownikiem modalnym ‘can’. Po wpisie teoretycznym zapraszam Was na ćwiczenia, które przygotowałam. Znajdziecie je tutaj – Czasownik can – Ćwiczenia.

 

Odmiana czasownika modalnego CAN

1. Zdania twierdzące

Odmiana czasownika ‘can’ przez osoby jest bardzo prosta, ponieważ do każdej osoby stosujemy jedną i tą samą formę czasownika, a mianowicie ‘can’. Po czasowniku modalnym ‘can’ często stawiamy jeszcze jeden czasownik, który opisuje naszą zdolność, umiejętność. Ten czasownik jest zawsze w bezokoliczniku, czyli w podstawowej formie, która jest taka sama dla każdej osoby.

Liczba pojedyncza                                                Liczba mnoga

1. I can – ja potrafię                                       1. we can – my potrafimy

2. you can – ty potrafisz                                 2. you can – wy potraficie

3. he can – on potrafi                                     3. they can – oni, one potrafią

   she can – ona potrafi

   it can – ono potrafi

 

I can ride a bike. – Ja potrafię jeździć na rowerze.
You can cook. – Ty potrafisz / Wy potraficie gotować.
He can speak German. – On potrafi mówić po niemiecku.
She can play the piano. – Ona potrafi grać na pianinie.
It can fly. – Ono potrafi latać.
We can skate. – My potrafimy jeździć na łyżwach.
They can swim. – Oni potrafią pływać.

 

2. Zdania przeczące

Zdania przeczące z czasownikiem modalnym ‘can’ tworzymy w bardzo prosty sposób wstawiając słówko ‘not’. Forma skrócona wygląda tak – can’t, z kolei forma długa – can not.

Liczba pojedyncza                                                  Liczba mnoga

1. I can’t (= I can not)                                        1. we can’t (= we can not)

2. you can’t (= you can not)                               2. you can’t (= you can not)

3. he can’t (= he can not)                                  3. they can’t (=they can not)

   she can’t (= she can not)

   it can’t (= it can not)

 

I can’t climb. – Nie potrafię się wspinać.
You can’t ski. – Ty nie potrafisz / Wy nie potraficie jeździć na nartach.
He can’t drive a car. – On nie potrafi prowadzić samochodu.
She can’t ride a horse. – Ona nie potrafi jeździć na koniu.
It can’t write. – Ono nie potrafi pisać.
We can’t dance. – My nie potrafimy tańczyć.
They can’t speak English. – Oni nie potrafią mówić po angielsku.

 

3. Pytania

Pytania z czasownikiem modalnym ‘can’ tworzymy przez tzw. inwersję, czyli zamianę miejscami osoby z czasownikiem ‘can’.

Liczba pojedyncza                                                  Liczba mnoga

1. Can I …?                                                         1. Can we …?

2. Can you …?                                                    2. Can you …?

3. Can he …?                                                      3. Can they …?

   Can she …?

   Can it …?

 

Can I make a snowman? – Czy ja potrafię ulepić bałwana?
Can you jump? – Czy ty potrafisz / wy potraficie skakać?
Can he play cards? – Czy on potrafi grać w karty?
Can she paint? – Czy ona potrafi malować?
Can it read? – Czy ono potrafi czytać?
Can we sing? – Czy my potrafimy śpiewać?
Can they take a photo? – Czy oni potrafią zrobić zdjęcie?

 

4. Krótkie odpowiedzi

Na podane wyżej pytania możemy odpowiedzieć krótko twierdząco (np. Yes, I can) lub przecząco (No, I can’t).

Liczba pojedyncza                                                 Liczba mnoga

1. Yes, I can. / No, I can’t.                                  1. Yes, we can. / No, we can’t.

2. Yes, you can. / No, you can’t.                         2. Yes, you can. / No, you can’t.

3. Yes, he can. / No, he can’t.                            3. Yes, they can. / No, they can’t.

 

Can I make a snowman? – Yes, I can. / No, I can’t.
Can you jump? – Yes, you can. / No, you can’t.
Can he play cards? – Yes, he can. / No, he can’t.
Can she paint? – Yes, she can. / No, she can’t.
Can it read? – Yes, it can. / No, it can’t.
Can we sing? – Yes, we can. / No, we can’t.
Can they take a photo? – Yes, they can. / No, they can’t.

 

5. Pytania z who & what

Pytania z czasownikiem modalnym ‘can’ mogą rozpoczynać się od zaimków pytających, np. who? (kto?) lub what? (co?). Te zaimki pytające stawiamy na początku pytania.

Pytanie z zaimkiem ‘who’ jest tzw. pytaniem o podmiot / osobę. Nie wiemy kto coś potrafi, ale pytamy o to, dlatego w pytaniu nie mamy podmiotu / osoby.

Who can swim? – Kto potrafi pływać?
Who can fly? – Kto potrafi latać?
Who can read? – Kto potrafi czytać?
Who can cook? – Kto potrafi gotować?
Who can run? – Kto potrafi biegać?

W przypadku pytań z zaimkiem pytającym ‘what’ stosujemy inwersję, którą przedstawiłam w punkcie 3.

What can you do? – Co ty potrafisz / wy potraficie robić?
What can she do? – Co ona potrafi robić?
What can Robert do? – Co Robert potrafi robić?
What can they do? – Co oni potrafią robić?

 

 

Czasowniki często występujące z czasownikiem modalnym CAN

 

.    speak German               speak English                 cook                    study = learn

 

 

 

 

 

 

.         fly                                 drive a car                        dance                            climb

 

 

 

 

 

 

 

.          paint                         play cards                make a snowman                  jump

 

 

 

 

 

 

 

.     ride a bike                     ride a horse              play the piano        read a book

 

 

 

 

 

 

 

.          sing                                    ski                          skate                         run

 

 

 

 

 

 

 

 

.       take a photo                       write                              swim

 

 

 

 

 

 

Słowniczek – Glossary:

• speak German – mówić po niemiecku

• speak English – mówić po angielsku

• cook – gotować

• study = learn – uczyć się

• fly – latać

• drive a car – jeździć samochodem

• dance – tańczyć

• climb – wspinać się

• paint – malować

• play cards – grać w karty

• make a snowman – ulepić bawłana

• jump – skakać

• ride a bike – jeździć na rowerze

• ride a horse – jeździć na koniu

• play the piano – grać na pianinie

• read a book – czytać książkę

• sing – śpiewać

• ski – jeździć na nartach

• skate – jeździć na łyżwach

• run – biegać

• take a photo – zrobić zdjęcie

• write – pisać

• swim – pływać

 

Mam nadzieję, że dzisiejszy wpis był dla Was pomocny, a odmiana czasownika modalnego ‘can’ jest już dla Was prosta i zrozumiała. Po więcej wpisów z serii Angielski od podstaw zapraszam do tej zakładki – Angielski od podstaw.

Udanej nauki angielskiego od podstaw i do zobaczenia w kolejnym wpisie 🙂