
Przedrostki zmieniające znaczenie słów
Maj 1, 2017 Agata Pruszyńska
Dodawanie przedrostków do słów w języku angielskim może zupełnie zmieniać ich znaczenie, dlatego uważam, że warto poświęcić trochę czasu na bliższe zaznajomienie się z nimi. W ten sposób Wasze słownictwo stanie się bogatsze i bardziej zróżnicowane. W poprzednim wpisie pokazywałam Wam, jak przedrostki zmieniają znaczenie przymiotników na przeciwne. Możecie potraktować ten wpis jako uzupełnienie poprzedniego tematu. Oprócz samej części teoretycznej przygotowałam dla Was również część praktyczną, czyli zestaw ćwiczeń do samodzielnego rozwiązywania – szczegóły w zakładce Sklep.
Słowotwórstwo – przedrostki zmieniające znaczenie
1) Przedrostek UNDER- oznacza za mało (too little):
-
underperform => not to be as successful as was expected (osiągnąć wyniki gorsze od spodziewanych)
-
underrate => not to recognize how good somebody or something really is (nie doceniać)
-
undercharge => to charge too little for something, usually by mistake (policzyć za mało)
-
underestimate => to think that the amount, cost or size of something is smaller that it really is (nie doceniać)
-
undervalue => underestimate, underrate (nie doceniać)
-
understaffed => a company can be uderstaffed which means that there is a shortage of personnel (cierpiący na niedobory personelu)
-
underfunded => there is too little money (niedofinansowany)
-
underpaid => when somebody get poor salary for their job (źle opłacany)
-
undercooked => when food is still raw because it hasn’t been cooked long enough (niedogotowany)
-
underhand => secretive and possibly dishonest, devious (podstępny, krętacki)
-
underlying => basic, fundamental (zasadniczy, podstawowy), ukryty (hidden)
2) Przedrostek CO- oznacza wespół (with):
-
co-founder => współzałożyciel
-
co-producer => współproducent
-
co-worker => współpracownik
-
co-author => współautor
3) Przedrostek RE- oznacza jeszcze raz, ponownie (again):
-
relaunch => to present something again in a different way, e.g. a product for sale (wprowadzić na rynek ponownie)
-
reengineer => to change dimensions or shape of something (przekonstruować)
-
relocate => to move to a new place to operate or work (przenosić)
-
rename => to give something or somebody a new name (zmienić nazwę)
-
reread => to read something again (przeczytać ponownie)
-
rewrite => to write something again (napisać coś ponownie)
-
redirect => to divert (zmienić kierunek)
-
reopen => to open again (otworzyć ponownie)
-
retake => to resit (podejść ponownie do egzaminu, testu)
4) Przedrostek OVER- oznacza za dużo (too much):
-
overspend => to spend too much money or more than you planned (wydawać za dużo)
-
overestimate => to estimate something to be better than it really is (przeceniać)
-
oversupply => to provide something in too large quantities (dostarczać w nadmiernej ilości)
-
overconfidence => when somebody is excessively confident (nadmierna pewność siebie)
-
overemphasize => exaggerate (przesadzić), overrate, overestimate (przecenić)
-
overpriced => too expensive, the real worth of a product is much lower than its actual price (zbyt drogi, o zawyżonej cenie)
-
overreact => to respond too strongly, to react in an extreme way (zareagować zbyt mocno)
-
overnight => lasting all night (całonocny), during the night, at night (nocą, nocny)
-
overdo => to exaggerate, to use too much of something (przesadzić)
-
overcook => rozgotować
5) Przedrostek MIS- oznacza źle (badly):
-
mismanage => to mishandle, to deal with something badly (źle zarządzać)
-
misjudge => to form a wrong opinion about someone (źle osądzać)
-
miscalculate => to estimate an amount wrongly (błędnie obliczyć, ocenić)
-
misinform => to give sb wrong information about something on purpose or not intentionally (wprowadzać w błąd)
-
misunderstand => to understand badly or incorrectly (źle zrozumieć)
-
misinterpret => to misconstrue, to take something the wrong way (błędnie interpretować)
-
misuse => to use wrongly (nieprawidłowo używać), to abuse (nadużywać)
-
misspell => to make an orthographical mistake (zrobić błąd ortograficzny), to spell incorrectly (błędnie przeliterować)
-
misread => to read wrongly (błędnie odczytać), to misinterpret (błędnie zrozumieć)
-
misbehave => źle się zachowywać
6) Przedrostek OUT- oznacza lepiej lub więcej niż (better/more than):
-
outperform => to achieve better results than someone else (przewyższać w wynikach)
-
outwit => to outsmart, to surpass in cleverness (przechytrzyć)
-
outbid => to offer more money than someone else in order to buy something (przelicytować)
-
outclass => to be much better than somebody you are competing with (przewyższać o klasę)
-
outgrow => to grow out of something (wyrosnąć z czegoś)
-
outdo => to be better or greater than somebody else, to surpass (przewyższać, prześcignąć)
7) Przedrostek ULTRA- oznacza bardzo, niezwykle (extremely; beyond particular limit):
-
ultraefficient => when sth is done extremely well and with no waste of money or time (bardzo wydajny)
-
ultracautious => extremely cautious (bardzo ostrożny)
-
ultramodern => state-of-the-art (najnowocześniejszy)
8) Przedrostek EX- oznacza były, poprzedni (former):
-
ex-business partner => były partner w interesach
-
ex-boss => były szef
-
ex-director => były dyrektor
-
ex-employee => były pracownik
-
ex-soldier => były żołnierz
-
ex-wife / ex-husband => była żona / były mąż
-
ex-girlfriend / ex-boyfriend => była dziewczyna / były chłopak
9) Przedrostek DE- oznacza odwrotny (opposite):
-
demerge => to separate a company into smaller companies (rozdzielić się)
-
denationalize => to privatize, to sell a company so that is is no longer owned by the governement (sprywatyzować)
-
deregulate => to free a business, trade from controls and rules (wyjmować spod kontroli)
-
devalue => to give a lower value to something, making it seems less important than it really is (obniżyć wartość)
-
dehydrate => odwadniać
-
demotivate => zniechęcać
-
deactivate => dezaktywować, wyłączać
10) Przedrostek BI- oznacza dwa (two):
-
bilingual => able to use two languages (dwujęzyczny)
-
bilateral => concerns two countries or two groups of people (dwustronny)
-
bimonthly => every two months (ukazujący się co dwa miesiące), e.g. bimonthly periodical / journal (dwumiesięcznik)
11) Przedrostek DIS- oznacza przeciwny (opposite, reverse):
-
dislike => when you don’t like somebody or something (nie lubić), aversion, antipathy (niechęć, awersja)
-
disobey => to ignore some rules or instructions (nie przestrzegać, być nieposłusznym)
-
disconnect => to break the connection; to cut off the supply of electricity, water, gas (rozłączyć, odłączyć)
-
dismount => to disassemble (zdemontować), to alight (zsiadać, np. z konia)
-
disagree => to differ with somebody (nie zgadzać się z kimś)
-
disappear => zniknąć
-
discomfort => niewygoda, skrępowanie
12) Przedrostek INTER- oznacza pamiędzy (between):
-
international => involving two or more countries (międzynarodowy)
-
interactive => involving actions of a user (interaktywny)
-
intercultural => cross-cultural (międzykulturowy)
-
interrelated => interdependent (powiązany, współzależny)
13) Przedrostek MULTI- oznacza wielo- (many):
-
multinational => multi-ethnic (wielonarodowy)
-
multicultural => cross-cultural (wielokulturowy)
-
multipurpose => multifunctional (wieloczynnościowy, wielozadaniowy)
-
multistorey => with many floors (wielopiętrowy, wielopoziomowy)
14) Przedrostek EXTRA- oznacza dodatkowy, super (beyond the usual):
-
extraterrestrial => something coming from space or a another place outside Earth, alien (pozaziemski, istota pozaziemska)
-
extraordinary => exceptional (niezwykły, wyjątkowy), incredible (niesłychany)
-
extra-curricular => not included in the curriculum, after-school activities (ponadprogramowy, pozaszkolny)
-
extrajudicial => extralegal, out of the court (pozasądowy)
15) Przedrostek ANTI- oznacza przeciw, anty (against):
-
antisocial (behaviour) => opposed to social norms (aspołeczny), unsociable (nietowarzyski)
-
anti-army => against the army (anty-wojskowy)
-
anti-drug => restricting the use of illegal drugs (antynarkotykowy)
-
anti-inflammatory => reducing or preventing inflammation (przeciwzapalny)
-
antibacterial => przeciwbakteryjny
-
antinuclear => przeciwko wykorzystywaniu energii jądrowej
16) Przedrostek SEMI- oznacza pół (half):
-
semi-literate => a person who has got limited ability to read or write (półanalfabeta)
-
semi-detached (house) => dom bliźniak
-
semi-final => półfinał
-
semiannual => half-yearly (ukazujący się, odbywający się co pół roku, półroczny)
17) Przedrostek POST- oznacza po (after):
-
postgraduate (studies) => podyplomowe (studia), doktorant, magistrant
-
postwar => powojenny
-
posthumous => occurring or published after someone’s death (pośmiertny, wydany po śmierci)
-
post-traumatic (stress disorder) => pourazowy, zespół stresu pourazowego
18) Przedrostek SUB- oznacza pod (under):
-
submarine => underwater (podwodny)
-
sub-supplier => subcontractor (poddostawca, podwykonawca)
-
subtitles => a written translation of dialogues shown on the screen during a film (napisy dialogowe)
-
subnational => concerning the area wihin a nation (szczebla lokalnego, lokalny)
-
sub-zero => below zero (poniżej zera)
19) Przedrostek CROSS- oznacza pomiędzy, na wskroś (between, through):
-
cross-cultural => międzykulturowy, wielokulturowy
-
cross-border => przygraniczny, transgraniczny
-
cross-country => przełajowy (np. bieg)
-
cross-eyed => cockeyed, with a squint (zezowaty)
20) Przedrostek UP- oznacza w górę:
-
upturn => improvement, change for the better (poprawa, zmiana na lepsze)
-
upgrade => update (nowsza wersja), to modernize (unowocześnić, usprawniać), to improve the quality of service (podnosić standard usługi)
-
up-to-date => fashionable (modny), modern (nowoczesny), containing the latest information (aktualny), well-informed (dobrze poinformowany)
-
up-market => exclusive, posh (drogi, ekskluzywny)
Cała seria wpisów poświęconych słowotwórstwu jest dostępna tutaj – słowotwórstwo angielski.